Page 15 - 2020 Nr 70

schappij in Engeland. Deze introduceerde het sys- Vanaf 1958 hield Nederland zich al bezig met het

teem bij de Britse Admiraliteit die direct grote be- Decca-systeem. In het Zeeuwse eilandengebied
langstelling toonde en de verdere ontwikkeling werd de Delta Chain operationeel. Deze keten was
steunde. In de jaren vóór de invasie in Normandië niet bestemd voor openbare navigatie, maar had als
werd het systeem verder ontwikkeld en in het ge- doel om een redelijk hoge plaatsbepalingsnauwkeu-
heim beproefd. De begeleidingsvaartuigen die op D- righeid voor grotere afstanden te bewerkstelligen
day gebruikt werden bij de invasie, waren uitgerust voor diverse werkzaamheden ten behoeve van de
met een Decca-ontvanger die de ‘Blue Gas Meter’ Deltawerken. Het systeem heeft 20 jaar perfect ge-
werd genoemd vanwege een op het oog enige gelij- functioneerd. Hydrografisch onderzoek en haven-
kenis vertonende met een blauwe Engelse gasme- bouw vereisten echter een hogere nauwkeurigheid
ter. Daardoor werd het mogelijk, dat de landings- in plaatsbepaling en daarom ontwikkelde Decca
vaartuigen binnen de van mijnen gezuiverde vaar- Navigator Co. andere systemen, zoals HiFix. Later
geulen bleven. kwamen daar meer specialistische systemen van

Het systeem werd door een special daartoe opge- andere fabrikanten bij, zoals Artemis, Cubic, Tris-
richte dochter van de platenmaatschappij, de Decca ponder en Syledis.
Navigator Co. vanaf 1945 op commerciële basis ge-
ëxploiteerd, dat wil zeggen, het financierde en ex-

ploiteerde eerst langs de kusten van Groot Brittan-
nië en Ierland een zevental Decca ketens, waarna
na 1947 successievelijk andere ketens volgden in
andere landen van West Europa, Zuid en West Afri-

ka, de Perzische Golf en vroegere Gemenebestlan-
den, zoals Pakistan, India, Bangladesh en Australië
MK-12
en als enige niet-Gemenebestland Japan. De Decca

Navigator Maatschappij of een daartoe gelieerd
bedrijf verhuurde in een desbetreffend land de Dec- In 1968 kwam in samenwerking met Duitsland en
ca-ontvangers aan de schepen. De huurprijs was Denemarken de Frisian Islands Chain in de lucht.
best pittig (fl. 10.000,- per jaar), zodat rederijen ko- Het oorspronkelijke doel van de FIC was de visserij
zen om zo’n ontvanger in sommige gevallen slechts ten noorden van de Waddeneilanden en in de Duit-
tijdelijk aan boord op dagtarief aan boord te plaat- se Bocht te voorzien van een nauwkeurig plaatsbe-
sen, bijvoorbeeld wanneer een schip een kustreis palingssysteem. In tegenstelling tot de Decca sys-
temen elders in de wereld verwierven de overhe-
maakte in de West Europese wateren. Het was aan
andere leveranciers van radioapparatuur, zoals Ra- den van deze landen de keten in eigendom en be-
dio-Holland, niet toegestaan om dergelijke ontvan- taalden ook voor het onderhoud. De Decca Compa-
ny was hier eerst niet van gediend, maar met ver-
gers te verkopen of te repareren. Een echte mono-
wijzing naar het gestelde in SOLAS-1960 aangaande
polie dus van de Decca Maatschappij.
de verantwoordelijkheden van kuststaten voor de

15